ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਚੀਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੇ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭੂਟਾਨ ਨੇ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਵਿਖਾਈਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਆਸਾਮ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਭੂਟਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦ ( Indian border) ਦੇ ਨਾਲ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਪਾਣੀ ਛੱਡਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ 25 ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਾਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਗੁਹਾਟੀ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਡੋਂਗ’ ਦੇ ਵਿਘਨ ਵਿਰੁੱਧ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ ਹੈ। ਭੂਟਾਨ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 1953 ਤੋਂ ਇਸ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਭੂਟਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪਾਣੀ ਰੋਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੇ 25 ਸਰਹੱਦੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਜਦੋਂਕਿ ਭੂਟਾਨ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵੂਹਾਨ ਤੋਂ ਫੈਲੀ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭੂਟਾਨ ਤੋਂ ਵਗਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਹਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸੰਕਰਮਣ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਥਾਨਕ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹਾਮਾਰੀ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਣ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਲਈ ਨਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ।
ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਦਿਆਂ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜਿਆ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਚੀਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸਰਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਸਾ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ‘ਤੇ ਹੋਰ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਨਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਅਨੁਰਾਗ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦਰਮਿਆਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਤੰਤਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਨਦੀ ਦੇ ਢਹਿਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਆਪਸੀ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ।