ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਟਾਰ ਅਥਲੀਟ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਵੱਲੋਂ ਟੋਕੀਓ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਮੈਡਲ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮਾਣ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਉੱਘੇ ਅਦਾਕਾਰ, ਖਲਨਾਇਕ ਪ੍ਰੇਮ ਚੋਪੜਾ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਟਵਿੱਟਰ ਹੈਂਡਲ ’ਤੇ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਕੇ ਅਨੋਖੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਾਇਲਾਗ ‘ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਮ ਹੈ ਮੇਰਾ……. ਪ੍ਰੇਮ ਚੋਪੜਾ….!!’ ਨੂੰ ਬਦਲਦਿਆਂ ਆਖਿਆ, ‘ਨੀਰਜ, ਅੱਜ ਤੂੰ ਮੌਸਮ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਕਹੇਗੀ, ਨੀਰਜ ਨਾਮ ਹੈ ਮੇਰਾ…ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ…

 

ਹਰ ਕੋਈ ਨੀਰਜ ਨੂੰ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਅੰਦਾਜ਼ ’ਚ ਵਧਾਈਆਂ ਦੇਣ ਵਿਚ ਮਸ਼ਗੂਲ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨੀਰਜ ਦੀ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਐਥਲੇਟਿਕਸ ਦੇ ਸੁਨਿਹਰੇ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜੇ ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1900 ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਨੌਰਮਨ ਪ੍ਰੀਚਰਡ ਨੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ 200 ਮੀਟਰ ਤੇ 200 ਮੀਟਰ ਹਰਡਲਜ਼ ’ਚ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਇਕ ਐਂਗਲੋ-ਇੰਡੀਅਨ ਸਨ। ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਬਿ੍ਰਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਇਸ ਖੇਡ ਦਾ ਕੌਮੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਸੰਚਾਲਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1946 ਵਿਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿਚ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ 121 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਓਲੰਪਿਕਸ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਨੌਰਮਨ ਪ੍ਰੀਚਰਡ ਦੇ ਜਿੱਤੇ ਮੈਡਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਮੈਡਲ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕਿਆ। 1900 ਤੋਂ 2021 ਤਕ ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕਈ ਉਤਰਾਅ ਚੜਾਵਾਂ ’ਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦਾ ਰਿਹਾ ਪਰ ਆਖ਼ਰ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਨੇ 2020 ਟੋਕੀਓ ਓਲੰਪਿਕ ’ਚ ਜੈਵਲਿਨ ਥ੍ਰੋ ਵਿਚ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤ ਕੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਾਣ ਦਿਵਾਇਆ।

ਰਿਕਾਰਡ ਟਰਾਂਸਫਰ ਫੀਸ ਨਾਲ ਚੇਲਸੀ ‘ਚ ਲੁਕਾਕੂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ

 

ਨੀਰਜ ਨੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਜੈਵਲਿਨ ਨੂੰ 87.58 ਮੀਟਰ ਸੁੱਟ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਟਰੈਕ ਐਂਡ ਫੀਲਡ ਅਥਲੀਟ ਬਣਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਿਆ। ਅਭਿਨਵ ਬਿੰਦਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਦੂਜਾ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਓਲੰਪਿਕ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਿਆ। ਨੀਰਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦਾ ਓਲੰਪਿਕ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਓਲੰਪਿਕ ਡੈਬਿਊ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਟਰੈਕ ਐਂਡ ਫੀਲਡ ਅਥਲੀਟ ਹੈ।

 

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ ਮੈਡਲ

21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਲਾਂਗ ਜੰਪਰ ਅੰਜੂ ਬੌਬੀ ਜਾਰਜ ਤੋਂ ਇਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਓਲੰਪਿਕ ਤਮਗੇ ਦੀ ਆਸ ਬੱਝੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ 2003 ਵਿਚ ਪੈਰਿਸ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਵਿਸ਼ਵ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਲੰਮੀ ਛਾਲ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ ਸੀ।

ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਾਲ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਆਲਮੀ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੀਟ ਬਣ ਗਈ ਪਰ ਉਸ ਨੇ 2004 ਦੀਆਂ ਏਥਨਜ਼ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ’ਚ ਪੰਜਵਾਂ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਪਰ ਆਖ਼ਰ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਜਵਾਨ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਨੇ 15 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਠੀਕ ਅੱਠ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ 7 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ ਟੋਕੀਓ ਓਲੰਪਿਕ ਦੇ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿਖੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ ਦਾ ਬਿਗੁਲ ਵਜਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ

 

ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਇਹ ਮੈਡਲ ਉੱਡਣਾ ਸਿੱਖ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ , ਜੋ

ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਤਮਗਾ ਨਾ ਜਿੱਤ ਸਕਣ ਦੀ ਟੀਸ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਰੁਖ਼ਸਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਏ.ਐੱਫ.ਆਈ) ਨੇ 7 ਅਗਸਤ ਦੇ ਮੁਬਾਰਕ ਦਿਨ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਜੈਵਲਿਨ ਦਿਹਾੜੇ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਦੁਨੀਆ ਤਕ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਨਵਾਇਆ ਲੋਹਾ

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਥਲੀਟ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜਨਰਲ ਆਯੂਬ ਖਾਂ ਨੇ ‘ਫਲਾਇੰਗ ਸਿੱਖ’ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1956 ਦੀਆਂ ਮੈਲਬੋਰਨ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਖੇ 200 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਹ 22.47 ਸਕਿੰਟਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਹੀਟ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। 1960 ਦੀਆਂ ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਇਤਿਹਾਸਿਕ 400 ਮੀਟਰ ਲਾਉਣ ’ਚ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਸਕਿੰਟ ਦੇ ਸੌਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤਮਗਾ ਲੈਣੋਂ ਖੁੱਸ ਗਿਆ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਕੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ’ਚ ਆਪਣਾ ਲੋਹਾ ਮਨਵਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੈਕੈਥਲੀਟ ਤੇ ਹਰਡਲਰ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਨੇ 1964 ਦੀਆਂ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ 110 ਮੀਟਰ ਹਰਡਲਜ਼ ਫਾਈਨਲ ਵਿਚ ਪੰਜਵਾਂ ਸਥਾਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ 400 ਮੀਟਰ ਤੇ ਹਰਡਲਰ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਵੱਲੋਂ 110 ਮੀਟਰ ਹਰਡਲਜ਼ ਦਾ ਬਣਾਇਆ ਕੌਮੀ ਰਿਕਾਰਡ ਤਕਰੀਬਨ ਅਗਲੇ ਚਾਰ ਦਹਾਕੇ ਤਕ ਕਾਇਮ ਰਿਹਾ। ਇਕ ਹੋਰ ਸਿਰਕੱਢ ਅਥਲੀਟ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੱਧ ਦੂਰੀ ਦੀ ਦੌੜ 1976 ਦੀ ਮੌਂਟਰੀਅਲ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਖੇ 800 ਮੀਟਰ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿਚ ਸੱਤਵਾਂ ਸਥਾਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ

1924 ’ਚ ਦੋ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਲਿਆ ਹਿੱਸਾ

ਜੇ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 1920 ਐਂਟਵਰਪ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੰਮੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਦੌੜਾਕ ਪੂਰਮਾ ਬੈਨਰਜੀ, ਫਡੇਪਾ ਚੌਗੁਲੇ ਤੇ ਸਦਾਸ਼ਿਰ ਦਾਤਾਰ ਸਨ। 1924 ਦੀ ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੋ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ , ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਿ੍ਰਗੇਡੀਅਰ ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲੰਮੀ ਛਾਲ ਤੇ ਪਾਲਾ ਸਿੰਘ ਨੇ 1500, 5000 ਤੇ 10000 ਮੀਟਰ ਦੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਓਲੰਪਿਕਸ ਦੇ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ’ਚ ਅਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1948 ਦੀਆਂ ਲੰਡਨ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦਾ ਤਿਰੰਗੇ ਹੇਠਾਂ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ 9 ਮਰਦ ਅਥਲੀਟਾਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਉਪਰੰਤ 1952 ਦੀਆਂ ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਨੀਲਿਮਾ ਘੋਸ਼ ਤੇ ਮੈਰੀ ਡਿਸੂਜ਼ਾ ਸੇਕੇਰਾ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਓਲੰਪੀਅਨ ਬਣੀ।