ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਬਜ਼ ਸਮੇਤ ਪੇਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ 50 ਡਿਗਰੀ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਾਈਡਰੇਟ ਅਤੇ ਠੰਢਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਕਬਜ਼ ਹੋਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫਾਈਬਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਤੁਹਾਡੀ ਮਲ ਨੂੰ ਨਰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਮਲ ਦੀ ਗਤੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨ ਹਨ ਜੋ ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਕਰਦੇ ਹਨ – ਤੁਹਾਡੇ ਮਲ ਨੂੰ ਸੁੱਕਾ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਬਜ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੋਜਨਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਦੂਰ ਰੱਖਣਾ ਚੰਗਾ ਹੈ।
1. ਦਹੀਂ
ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਨੁਸਾਰ ਦਹੀਂ ਪਚਣ ‘ਚ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕੁਦਰਤ ‘ਚ ਸੋਖਣ ਵਾਲਾ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕਬਜ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਦਹੀ ਰੁਚੀਆ ਹੈ, ਭਾਵ ਸਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਊਸ਼ਨਾ ਅਰਥਾਤ ਕੁਦਰਤ ਵਿਚ ਗਰਮ ਅਤੇ ਵਾਤਜੀਤ ਭਾਵ ਵਾਤ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੀਰਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕ ਰੀਸੈਪਟਰ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਕਬਜ਼ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
2. ਕੈਫੀਨ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੈਫੀਨ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਸੇਵਨ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਕਬਜ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੈਫੀਨ ਸਾਡੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੈਫੀਨ (ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੈਫੀਨ) ਵੀ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਬਜ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਦਤਰ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
3. ਜੀਰਾ
ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਜੀਰਾ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਲਈ ਚੰਗਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸੁੱਕਾ ਅਤੇ ਸੋਖਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਬਜ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਜੀਰੇ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰਕਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜੀਰਨਾ (ਭਾਵ ਪਾਚਨ) ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੀਰਕ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ’। ਇਹ ਪਿਟਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦਾ ਹੈ, ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਚਣ ਲਈ ਹਲਕਾ ਪਰ ਮੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਭੁੱਖ, ਦਸਤ, ਆਈ.ਬੀ.ਐੱਸ. ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ ਪਰ ਕਬਜ਼ ਲਈ ਨਹੀਂ।