ਗੋਲ, ਚਮਕਦਾਰ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਤੇ ਤਿੱਖੇ ਸੁਆਦ ਵਾਲੇ ਟਮਾਟਰ ਭਾਰਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਪਕਵਾਨ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਧੂਰਾ ਹੈ। ਚਾਹੇ ਇਸ ਨੂੰ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟ ਕੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ, ਟਮਾਟਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਆਦ ਦੇ ਨਾਲ ਰੰਗ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਟਮਾਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਬਜ਼ੀ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਅਸਲ ‘ਚ ਫਲਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਛੁਪੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਟਮਾਟਰ ਖਾਣ ਦੇ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਸੁਣੇ ਹੋਣਗੇ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਟਮਾਟਰ ਖਾਣ ਦੇ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਟਮਾਟਰ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ?
ਟਮਾਟਰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਫਾਈਬਰ ਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਾਲ ਨਿੰਬੂ ਫਲ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਾ, ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ, ਸੂਰਜ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਤੇ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਾਇਦਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਟਮਾਟਰ ਦੇ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਟਮਾਟਰ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਧਾਰਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਟਮਾਟਰ ਨੂੰ ਪੱਥਰੀ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਪੱਥਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਥਰੀ ਸਾਡੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਆਕਸਲੇਟ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਆਕਸਾਲੇਟ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੇ ਫਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਡਾ ਲਿਵਰ ਵੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਾਡੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਗੁਰਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਡਨੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਧੂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਕੇ ਪੱਥਰੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਟਮਾਟਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਲੇਟ ਦੀ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਟਮਾਟਰ ਨੂੰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਚਾਈ ਕੀ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਟਮਾਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਟਮਾਟਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਲੇਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ। 100 ਗ੍ਰਾਮ ਟਮਾਟਰ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 5 ਗ੍ਰਾਮ ਆਕਸਲੇਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਟਮਾਟਰ ਇੰਨੇ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਡਨੀ ਦੀ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਬੇਝਿਜਕ ਟਮਾਟਰ ਖਾਓ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਡਨੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਕਸਲੇਟਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਾਲਕ, ਬੀਨਜ਼, ਚੁਕੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਕਸੀਲੇਟ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾਓ।
ਕੀ ਟਮਾਟਰ ਦੇ ਬੀਜ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਟਮਾਟਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਨੂੰ ਲਾਈਕੋਪੀਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਕਸੀਟੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਆਕਸੀਡੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਕਈ ਸਥਿਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ, ਮੋਟਾਪਾ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਤੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਸੋਜ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਜੇ ਗੁਰਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਕਸੀਡੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਟਮਾਟਰ ਕਿਡਨੀ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਮੁੱਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਾਫੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਟਮਾਟਰ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਟਮਾਟਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ?
ਕਿਡਨੀ ਸਟੋਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟਮਾਟਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦਸਤ ਵਿੱਚ ਟਮਾਟਰ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਐਲਰਜੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਟਮਾਟਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।