ਚੰਦਰਯਾਨ-3 (Chandrayaan-3) 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਕਰੀਬ 6 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਉਤਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਾਹਨ ਹੁਣ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਦੂਰ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ।
ਇਸਰੋ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਸਫਲ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ , ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਪਲਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਕਦੋਂ ਉਤਰੇਗਾ?
ਇਸਰੋ ਨੇ ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) ‘ਤੇ ਕਿਹਾ, “ਚੰਦਰਯਾਨ-3 23 ਅਗਸਤ, 2023 ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 6:04 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਉਤਰਨ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ! ਆਉ ਇਕੱਠੇ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀਏ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਲਾਈਵ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਣੀ ਹੈ?
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀਆਂ ਲਾਈਵ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 23 ਅਗਸਤ, 2023 ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5:27 ਵਜੇ ਤੋਂ ਇਸਰੋ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ, ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਸਾਰਕ ਡੀਡੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਕਰਮ ਸਾਰਾਭਾਈ (1919-1971) ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਪਿਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ GSLV ਮਾਰਕ III (LVM III) ਹੈਵੀ-ਲਿਫਟ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ?
ਇਸਰੋ ਨੇ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਛੇ ਦਿਨ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਅਤੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਉਪ-ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਨਰਮ ਲੈਂਡਿੰਗ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸੈਂਸਰ, ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ, ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਆਦਿ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੀਜੇ ਚੰਦਰ ਮਿਸ਼ਨ, ਚੰਦਰਯਾਨ-3, ਦੇ ਦੱਸੇ ਗਏ ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਨਰਮ ਲੈਂਡਿੰਗ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਰੋਵਰ ਘੁੰਮਣਾ, ਅਤੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹਨ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰਸ਼ੁਦਾ ਲਾਗਤ 250 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ (ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ)। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਪੜਾਅ ਜਨਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਦੇਰੀ ਹੋਈ ਸੀ।
”ਸਭ ਠੀਕ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ”
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਸ ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ 3 ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸਿਸਟਮ ਯੋਜਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,
”ਹੁਣ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਉਤਰਨ ਤੱਕ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਹੋਣਗੇ। ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੈ।”
ਚੰਦਰਮਾ ਧਰਤੀ ਦੇ ਅਤੀਤ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਫਲ ਚੰਦਰਮਾ ਮਿਸ਼ਨ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਇਸਨੂੰ ਸੂਰਜੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਕਰੇਗਾ।